In maart 2018 volgden zes jonge literatuurschrijvers onze sciencefiction-schrijfworkshops De Geschiedenis van Morgen. De verhalen die uit die workshops voortkwamen, publiceren we hier. Lees hier ‘De Matrice’ door Nisrine Mbarki.

De Matrice

Nummer 9113, mijn dochter hangt tussen tienduizend andere embryo’s in eivormige zakken op de negende verdieping van de Matrice. Ze hangen netjes in rijen in afgebakende glazen kassen. Ik heb haar Bent Lumen genoemd. Bent zoals mijn Afrikaanse grootmoeder, dochter van het licht. Het is donker en benauwd in dit glazen hok. Zo is het in de holte van je moeders buik ook, zeggen ze hier in de Matrice. Het baren van kinderen is sinds dertig jaar verboden. Alleen in de Matrice komen kinderen in de wereld.

Mijn kind hangt in haar eigen moederzak die gekweekt is uit weefsel van mijn lichaam. De zak is vleeskleurig en dun, bijna transparant. Het is vreemd om haar te zien en niet aan te kunnen raken. Aan de zak zit een slang vast, de connectie. Via de connectie krijgt ze voedingsstoffen en wordt het bloed van zuurstof voorzien. In de connectie loopt een slang met bloed. Een glazen wand scheidt mij van mijn kind. Ze begon als misvormd klein wezentje, nu is ze al een mens. Ze heeft nagels en wimpers die ik soms zie als ze met haar gezicht tegen de zak aan ligt, alsof ze er doorheen wil kijken. Ik heb 24 uur zicht op haar, als ik thuis in bed lig kijk ik uren naar haar en de laatste weken denk ik dat ik haar zie groeien. Ik praat ook tegen haar, zou ze mijn stem herkennen? Overdag kan ik het geluid instellen waarvan ik wil dat ze het hoort, ik zet elke dag fluitende vogels voor haar op en het ruisen van de bladeren. In district 1 leven geen vogels en zijn geen bomen. Als de zon ondergaat laat ik haar de stem van mijn moeder horen die Afrikaanse liedjes zingt, het enige wat mijn moeder nog kent uit haar moeders taal. Gisteren heb ik in de informatie die ik elke dag krijg gelezen dat meisjesembryo’s een voorraad van één miljoen eicellen in hun eileiders hebben. Mijn dochter bestond al toen ik nog een embryo was. Ik droeg haar al in mij toen mijn moeder zwanger van me was, zwanger zoals zij dat ouderwets zegt. Lumen zal de eerste zijn die niet geboren wordt in mijn familielijn. Mijn moeder is gebaard door haar moeder en ik ben gebaard door mijn moeder, maar Lumen zal in de wereld komen in de Matrice, die ligt in het hart van de stad of district 1 zoals het officieel heet. Ik haat het, het fucking betonnen hart, ik kom hier alleen uit noodzaak. Als het anders kon had ik het gedaan, maar dit is de enige plek in de stad waar kinderen in de wereld komen als ze in districten leven. Het is zeker twintig jaar geleden dat ik hier ben geweest. Ik begrijp niet waarom ze dit deel het hart noemen. Ik kan hier haast niet ademen, het zuurstofgehalte is lager dan bij ons. Je waant je zo in de pre-tweede-millenniumtijd met zijn kolossale gebouwen, grachten en bakstenen muren die een gruwelijke koloniale geschiedenis ademen. Ik begrijp niet dat ze dit deel in stand houden en ook nog het hart durven te noemen. De oude mens geloofde in menselijke rassen in die tijd, onvoorstelbaar. Ik kom gelukkig uit district 5. De stad is verdeeld in 5 grote districten. Ik heb een speciale chip nodig om in het hart te kunnen komen anders mag ik niet over de districtsgrenzen heen. District 5 is groen en de buitenste rand van de stad. Wij beademen en voeden de hele stad. Onze huizen zijn gebouwd van hout en glas, zoveel mogelijk glas om optimaal zonlicht op te kunnen vangen. Het grootste deel van ons district is vol geplant met bomen, de boomsoorten die nog bestaan sinds de Westerse Oorlog. Ons district bestaat uit drie lagen, op de eerste laag, de aardlaag groeien de bomen en staan onze woningen, op de tweede laag verbouwen we groenten en vruchten en op de hoogste laag kweken we algen en wier.

Wij geloven in de aarde en haar oorspronkelijk ecosysteem en kennen geen godheden. In tegendeel tot district 3 en 4, dat zijn de overtuigden, dat zijn de godsmensen, zij geloven en leven voor het mythische hiernamaals, ooit voorspeld in oude religies. De mensen in district 3 denken zelfs dat de tijd gekomen is dat de aarde zal ophouden te bestaan omdat er geen vissen meer in de zee leven en bereiden zich voor. Mijn moeder woont ook in district 3. Ik zie haar zelden, de grenzen worden streng bewaakt. Tussen de districten zijn smalle stroken, de Neutraliteit heten ze. Familieleden uit diverse districten mogen elkaar hier ontmoeten en een tijdje samen verblijven en mengen in de speciale huizen. Ik heb mijn moeder een maand geleden ontmoet in de eerste Neutraliteit, ik vertelde haar dat ik een kind heb besteld in de Matrice, ze vroeg me meteen of ik een dochter wilde. Natuurlijk wilde ik een dochter, tenslotte worden mannen nutteloos en dus overbodig.

Ze was blij en vertelde me hoe zij mij baarde 45 jaar geleden. Zij heeft mij samen met mijn vader gemaakt, dat was vroeger heel gewoon. Hij overleed in de 1^e Westerse Oorlog. Ik herinner me weinig van hem. Terwijl ze sprak zag ik tranen in haar ogen, ik kan me niet herinneren dat ik haar eerder heb zien huilen, behalve toen mijn vader stierf. Ze legde haar vingers op haar oor, dat doet ze altijd als ze het over hem heeft, de twee gouden oorpinnen zijn een herinnering aan de verbintenis met hem en mij. Ze vroeg me of het een kloon was of een bevruchting, daarna naar het zaad voor Bent Lumen. Ik zei dat ik zaad had gekozen op basis van intelligentie, fysieke kracht en creativiteit. Uiteraard uit de database van district 5. Ik heb ook ziektes uitgesloten en dezelfde uiterlijke kenmerken als mezelf geselecteerd. Het heeft me veel gekost, teveel, maar ik zal maar één kind bestellen in dit leven. Ik heb bewondering voor mijn moeder dat ze mij heeft kunnen dragen. Omdat ik nooit zal weten en voelen hoe dat is. Ik heb een simulatie gedaan om het te voelen. Het was zwaar en pijnlijk en ik voelde me vreemd. Maar ergens wist ik dat het anders geweest moet zijn. Mijn moeder vertelde mij dat het heel prettig was om mij te dragen, enkel de bevalling had ze willen missen. De bevalling, wat een woord voor het krijgen van een kind. De oude mens beviel en viel letterlijk in de wereld. Mijn moeder en velen met haar hebben het zo gedaan. Tenslotte heeft de mensheid altijd voorbestaan tot nu toe door middel van voortplanting, zoals ze dat noemden. Wij hoeven deze zware taak niet te dragen, waardoor we sterk blijven, ons lichaam niet beschadigen en onszelf nuttig kunnen maken. En toch benijd ik de vrouwen die leven mochten scheppen, het heeft iets onaards.

Nu sta ik hier te kijken naar Bent Lumen en ik zal straks teruggaan naar district 5 en weer dieper adem kunnen halen. Ik kijk naar het embryo naast Lumen, even oud als Lumen, net als alle embryo’s in dit deel van de verdieping want ze hangen op bevruchtingsdatum. Het is een jongetje en hij is veel kleiner dan Lumen. Zijn moeder staat met haar voorhoofd tegen het glas. Ze prevelt iets en maakt kleine buigingen. Een godsmens waarschijnlijk. Ze draagt zwarte lange kleding, een teken van soberheid. Ik hoop niet dat Lumen hoort wat deze vrouw zegt, daarom zet ik moeders stem voor haar op. Ik zeg mijn kind gedag en druk een kus tegen de glazen wand. Dat heb ik nog nooit gedaan. Ik kijk nog even om en zie dat ze haar handjes voor haar ogen schuift. Met de lift ga ik naar de onderste verdieping van de Matrice. De lift bevindt zich in het midden van het gebouw als een as. Onderweg passeer ik verdiepingen met de ontelbare vruchten en embryo’s in een cirkel om me heen. Het valt me op dat in de andere liften veel godsmensen zitten, meer dan ik ooit heb gezien. Allemaal in het zwart en er zitten zelfs mannen tussen. Dat is vreemd, want godsmenselijke mannen komen hier nooit. Zij worden zelf vader van hun kinderen en zijn geen voorstanders van de Matrice, ook willen ze geen vreemde vrouwen ontmoeten. Dit is een andere reden waarom wij hier niet graag komen, wij districtbewoners vermijden elkaar het liefst vanwege onze ideeën. Maar moeders uit alle districten kruisen elkaar hierbinnen omdat ze hetzelfde doel hebben. Buiten is het donker geworden en wat stiller in het hart dan overdag. Het lijkt of er ook meer zuurstof beschikbaar is. Ik neem de eerste snelle interdistrict naar huis. Onderweg sluit ik me af in een cabine waar ik kan disconnecten en slapen. Als ik aankom in district 5 word ik gewekt door een fel licht en mijn cabine opent zich. Ik krijg meteen een melding van de Matrice. Er heeft zich een storing voorgedaan op verdieping 9. Zeer waarschijnlijk een aanval uit district 3, de godsmensen. De meeste embryo’s zijn ontvoerd. De beeldconnectie met Lumen is weggevallen maar de sensor doet het nog, ze is nog in de Matrice. Ik neem meteen de interdistrict terug. Een nieuwe melding: een deel van de embryo’s is teruggevonden in het gebouw, maar uitgevallen.

Ik kijk naar de beelden van het afgelopen halfuur. Er is niets opvallends aan de hand, Lumen hangt stil in haar zak en ze hoort het gezang van mijn moeder. Dan wordt de verbinding verbroken. Na 10 seconden heb ik weer beeld, een vrouw met lang grijs haar van achter, ze staat voor Bent Lumen. Ze ontkoppelt de connectie en scheurt de moederzak. Ze wikkelt Bent Lumen in een zwarte doek.  Onmiskenbaar mijn moeder met haar smalle schouders en gouden oorpinnen.