Elke vrijdag geeft de SLAA u een geheel subjectieve leestip om het weekend mee door te komen. Deze week: En de zon komt op en 53 andere verhalen van Anatoli Gavrilov (Uitgeverij Douane).

‘U kent de oude Russen, niet de nieuwe. Ten onrechte,’ zo schrijft Uitgeverij Douane ter inleiding op haar Nieuwe Russen-reeks. Die bewering is wat betreft het werk van Anatoli Gavrilov, dat nummer 4 van deze reeks vormt, in elk geval gerechtvaardigd. Gavrilov (1946) groeide op in de industriële havenstad Marioepol en woont nu in Vladimir, 200 kilometer ten oosten van Moskou. Hij werkte lange tijd als telegrambezorger en rondde in 1978 ’s lands meest geachte schrijfopleiding aan het Gorki Instituut af. Zijn productie is laag en zijn verhalen zijn kort, meestal slechts één tot twee pagina’s. Ook zijn schrijfstijl is op het eerste oog beknopt. Toch liggen zijn verhalen met regelmaat zo zwaar op de maag dat dit geen bundel is die je in één ruk uit kan lezen. Zoals uitgever en vertaler Arie van der Ent het in een interview met shortstory.nu formuleert: ‘je moet ervan houden en je gaat ervan drinken, als je niet heel erg uitkijkt’.

In elk verhaal weet Gavrilov binnen enkele zinnen een sfeer te schetsen, een wereld te creëren. Op afstandelijke, haast achteloze wijze beschrijft hij de meest schrijnende situaties en verweeft daar een subtiel en donker soort humor in. Gaandeweg beschrijft hij niet alleen de uitzichtloosheid van het Russische plattelandsleven, maar van het menselijk bestaan in het algemeen. Desondanks koesteren veel van zijn personages een vage hoop op ‘iets beters’, een kans, een uitweg, en formuleert Gavrilov uit naam van veel van hen prachtige observaties van de natuur, de wereld en het leven. En hieruit spreekt uiteindelijk toch een vreemd soort liefde, ook van de schrijver, voor dat leven, hoe uitzichtloos en nutteloos het ook is.

Door: Esther Kuijper

Anatoli Gavrilov
En de zon komt op en 53 andere verhalen
Uitgeverij Douane
Vertaling: Arie van der Ent
€ 18,50
288 pagina’s