Stem van de stad: stadsdichters aan het woord
Dit programma is rolstoeltoegankelijk
Hoe vang je een stad in gedichten? Welke woorden vind je voor haar inwoners, wat hen bezighoudt en overkomt? Voor die uitdaging staat de stadsdichter. Met verschillende stadsdichters uit Nederland en Vlaanderen nemen we deze uitdaging onder de loep. Hoe verschilt het stadsdichterschap van stad tot stad? Wat is er bijzonder aan stadsdichter zijn van hun steden?
Op de line-up:
Niemand minder dan Dichter des Vaderlands Babs Gons zal het programma leiden.
Ellen Deckwitz en Lisette Ma Neza zijn beiden sinds dit jaar stadsdichter van hun hoofdstad: Ellen van Amsterdam, Lisette van Brussel. Zij gaan in gesprek over hun stad, de poëzie die ze daarover en –voor schreven en ze dragen voor.
In Kortrijk heet de stadsdichter ‘Letterzetter’. De Letterzetter begeleidt een collectief van jonge woordkunstenaars en stoomt hen klaar voor het professionele circuit. Hier is het stadsdichterschap dus ook een talentontwikkelingsprogramma. Astrid Haerens was tot voor kort de Letterzetter van Kortrijk en komt vertellen over deze bijzondere invulling van het stadsdichterschap. Zij neemt ook een van de talentvolle woordkunstenaars uit het collectief mee: Martijn Verhelst.
Swendeline Ersilia is stadsdichter van Dordrecht. Ze voelt de verantwoordelijkheid van die functie en vindt het van belang er een activistische invulling aan te geven. Wat speelt er in haar stad en hoe geeft zij daar stem aan?
Amsterdam heeft niet alleen een stadsdichter, maar ook een stadstekenaar. Rossel Chaslie is sinds april de nieuwe stadstekenaar van Amsterdam. Waar een stadsdichter het woord gebruikt, probeert hij de stad te vangen beeld. Hoe gaat hij te werk?
‘Bezing je stad’: Samen met Vlaams-Nederlands Huis deBuren daagden we dichters, velen in functie als stads- of dorpsdichter, uit om hun stad in een gedicht te vangen en in te sturen als filmpje. Uit de bijdragen van 26 enthousiaste deelnemers uit heel Nederland en Vlaanderen stelden we een korte compilatie samen die we zullen vertonen.
Dit programma is een samenwerking met deBuren en het tweede deel van een tweeluik over en met stadsdichters. Het eerste deel, Strijd der Stadsdichters, vond plaats op 8 november in Brussel tijdens We zullen doorgaan, het festival ter ere van het 20-jarig bestaan van deBuren.
Ellen Deckwitz (1982, Deventer) is sinds ze haar entree in de letteren maakte niet te stuiten: de afgelopen jaren verschenen prijswinnende bundels (onder meer De steen vreest mij, C. Buddingh-prijs 2012), boeken over schrijven (het alom geprezen Zo word je een geweldige dichter) en de bestseller Olijven moet je leren lezen. Daarnaast presenteert ze geregeld poetry slams, won er zelf ontelbare, haalde de finale van De slimste mens, trekt de wereld over om nieuwe poëzie te ontdekken, maakt theater en schrijft daarnaast wekelijkse columns in zowel NRC Handelsblad als De Morgen. In 2022 verscheen de omnibus Eerste hulp bij poëzie. Ellen won in 2021 De Johnny, de oeuvreprijs voor podiumpoëzie. Ze was te gast in de vijfde aflevering van De Poëziepodcast van SLAA en presenteerde de audioserie Voor de liefste. Vanaf 31 januari is zij Stadsdichter van Amsterdam.
Swendeline Ersilia (1995, Willemstad), is schrijfster, visueel artiest en een zachte maar scherpe kracht. Met haar werk onderzoekt ze haar menselijkheid. Van emoties en verlangens tot extremen en taboe’s. Wat Swendeline misschien nog belangrijker vindt is dat wat ze maakt, een weerspiegeling is van de tijd. Ze ziet gedichten, verhalen en beelden als erfenis en een vorm van getuigenissen voor de volgende generaties .
Lisette Ma Neza is afkomstig uit Nederland, maar woont in Brussel. In 2017 won ze als eerste Nederlandstalige vrouw het Belgisch Kampioenschap in Poetry Slam. In 2018 werd ze vice-wereldkampioene Slam Poetry in Rio de Janeiro en sinds 2024 is zij de eerste Stadsdichter van Brussel.
Foto: Lexie Spiegelreflexie
Babs Gons is performer, theatermaker, schrijver en docent creatief schrijven en performance. In 1999 richtte ze Palabras op, een maandelijks podium voor schrijvers, dichters en andere woordkunstenaars dat bijna tien jaar lang in Paradiso plaatsvond. Daarnaast was Babs betrokken bij vele andere literaire en andere programmering en festivals zoals Africa in the Picture, Black Magic Woman Festival, Double Talk, Black to the Future, Liefde in de Stad en Black Inc.
Als autodidact heeft Rossel Chaslie een tekenstijl ontwikkeld die hedendaags is en tegelijkertijd (meer kunsthistorisch geduid) expressionistisch van aard. Daarmee weet hij in één klap een brede doelgroep aan te spreken; van jong naar oud(er). Zijn tekeningen staan op papier, ‘stilstaand’ of zijn digitaal, ‘bewegend’. Zijn onderwerpen zijn maatschappelijk relevant en sluiten aan bij zijn eigen interessewereld: die van een jonge bi-culturele man die zijn weg aan het vinden is – als maker en persoon – binnen een gepolariseerde Nederlandse samenleving die worstelt met haar koloniale verleden. Chaslie werkt in opdracht en realiseert vrij, autonoom werk. In beide gevallen is zijn handschrift herkenbaar en eigen.
Astrid Haerens (1989) is dichter, schrijver en performer. Ze behaalde een Master in Woordkunst aan het Conservatorium van Antwerpen. In september 2017 verscheen haar roman Stadspanters bij uitgeverij Polis. In maart 2022 publiceerde ze haar debuutbundel Oerhert. Oerhert won de Poëziedebuutprijs 2023 en werd genomineerd voor de Herman de Coninckprijs en de C. Buddingh’-prijs. In 2024 bracht ze samen met Maris en Jasmijn Lootens de poëzieplaat Anger’s Family Tree uit (WERF records). Van 2022 tot 2024 was Astrid Letterzetter (stadsdichter) van Kortrijk. Als Letterzetter leidde ze een collectief jonge woordkunstenaars en was ze twee maal curator van het Kortrijkse Memento Woordkunstenfestival. Astrid woont en werkt in Brussel.
Martijn Verhelst (1998) schrijft verhalen. Met empathie, taalvernuft en een flinke dosis humor behandelt de Deerlijkenaar thema’s als ontplooiing, ontgroeiing en ontwikkeling. Martijn bedenkt, met een voorliefde voor woordspelerij en metaforen, werelden waar in iedere hoek een verhaal te vinden is. In 2020 werd zijn schrijven beloond met een deelname aan de zomerkaping van creatief schrijven. In 2023 voegde hij daar een deelname aan het Das Mag zomerkamp aan toe. Zijn teksten verschenen eerder in de optimist.
©️ Illustratie door: Hedy Tjin.