De koffiemachine bij Splendor is weer gerepareerd, alle drank staat weer achter slot en grendel, kortom, niets kon verhinderen dat ik een aangenaam gesprek kon gaan hebben met dichter en kersvers Bezige Bij-debutant Asha Karami. Na zo’n zinsconstructie komt dan meestal de mededeling dat er tóch iets mis is gegaan, maar hier niet. Ik had gewoon inderdaad een aangenaam gesprek met Asha, en dat kunt u natuurlijk horen in de nieuwe Poëziepodcast.

Ik ken Asha nog van haar deelname aan het NK Poetry Slam 2018, waar ze nipt tweede werd achter Ozan Aydogan, maar wat geeft het als je bundel verschijnt bij de Bezige Bij, wat het geval is met Asha’s debuut Godface, dat vanaf 3 oktober verkrijgbaar is. Maar eerst leest ze een gedicht van de postmoderne Taiwanees-Amerikaanse schrijver Tao Lin, die ook in dit gedicht weer laat zien dat hij bekend staat om zijn droge, vlakke, haast banale stijl.

je bent ergens in florida op dit moment

toen je tien was vond je je vaders jachtgeweer met afgezaagde loop
we renden de straat op en zwaaiden het rond om mensen bang te maken
toen je andere vrienden langskwamen verstopten we ons en deden de deur
niet open
je was aardig voor me en maakte eten voor me
je neef haalde een negatieve score bij laser tag  en we lachten hem uit
je neef stierf in een auto-ongeluk en je vertelde me dat een dag op instant messenger maar we hadden elkaar twee jaar niet gesproken en ik wist niet wat ik moest zeggen dus deed ik alsof ik er niet was en je liet je
telefoonnummer achter en ik belde je nooit
maar dit gedicht gaat niet over hoe we je neef niet hadden mogen uitlachen
omdat hij een negatieve score had gehaald
en het gaat niet over hoe ik je niet had mogen negeren op instant messenger
het gaat niet over mij of jou of je vader of je neef
het gaat nergens over

Tao Lin, vertaling Asha Karami

Asha koos voor een gedicht van Tao Lin omdat ze hem al jaren volgt, en omdat hij een van de schrijvers is wiens werk haar ertoe aanzette zelf ook te gaan schrijven. De invloed van Tao Lin is, vind ik zelf, inderdaad onmiskenbaar. Ik merk op dat zijn stijl door verschillende recensenten als ‘deadpan’ wordt omschreven, een woord waar we in het Nederlands geloof ik geen evenknie van hebben maar dat je bijvoorbeeld gebruikt voor iemand die met een uitgestreken gezicht een droge mop kan vertellen.

Het gedicht is geen pleaser, de beelden lijken nét niet op maat gesneden voor optimaal emotioneel effect, maar komen misschien juist daarom wel zo oprecht over. Asha spreekt haar bewondering uit over de manier waarop Tao Lin over emoties schrijft: heel weinig, om dan ineens de wet show, don’t tell uit het raam te smijten met een zin als ‘I looked at her with a sad face’.

Haar eigen gedicht dat Asha leest komt uit haar fonkelnieuwe bundel:

mijn volgende leven gaat geweldig worden

ik ben slecht in het onthouden van namen
gezichten onthoud ik nog minder goed

ik maak een wandeling om de megamaan te zien
het is bewolkt
de megamaan zorgt ervoor dat alles helder
wordt in je hoofd las ik
ik besluit mijn vader te chanteren voor één miljoen dollar
en mijn naam te veranderen in aya rosso

ik ga niet op zoek naar iets dat niet op zoek is naar mij

heel hard zingen in het matras
met een kussen op mijn hoofd
zodat de buren het niet horen
ik wil een sigaret
en alle plastic in de wereld recyclen

misschien ben ik secuur en analytisch
daarmee bedoel ik dat ik kritiek serieus neem
en er nachten over nadenk

ik heb tools die niemand mag gebruiken

thuis begin ik te remodelen
ik verplaats de ficus en de tafel en de stoel en de muur
en een raam en een raam en een raam

Asha Karami, uit: Godface, De Bezige Bij 2019.

Asha vertelt dat dit gedicht in feite een afspiegeling is van wat ze zoal zag, dacht en meemaakte in een week ergens in 2016, en legt uit wat haar werkwijze is: losse gedachten en beelden bij elkaar zoeken die resoneren met elkaar, zodat er een geheel ontstaat waar niet per se een grote overkoepelende lijn in zit, maar waarvan het geheel toch meer is dan de som der delen.

Als het daarna nog gaat over haar binnenkomst in de literaire wereld, rond de tijd van haar NK-deelname, vertelt ze dat ze nog nooit iets heeft opgestuurd naar een literair tijdschrift, omdat haar dat enger lijkt dan op een podium aan een wedstrijd mee te doen waarin je op je poëticale vaardigheid wordt afgerekend. Op zich een goed advies om eens de wereld in te slingeren, het is namelijk inderdaad veel minder eng om aan een poetry slam mee te doen dan iedereen altijd denkt, en bovendien is het een uitstekende manier om je in de kijker te spelen in de poëziewereld, en om broodnodige ervaring op te doen. Je kan het er zomaar tot podcastmaker mee schoppen als je het goed aanpakt.

Maar ik haast me ook om het angstbeeld bij te stellen dat Asha voor ogen had bij de redactie van een literair tijdschrift: dat je werk daar alleen aandachtig gelezen wordt als je door deze of gene wordt aangeraden. Bijvoorbeeld de redactie van het mooie blad Tirade leest aandachtig en zonder aanzien des persoons alle inzendingen die ze ontvangen, hoeveel het er ook zijn. Daarom duurt het soms wel een aantal maanden voor je een antwoord krijgt, en dat is precies de voornaamste reden waarom Asha toch liever voor de leeuwen van de slam geworpen wordt: daar weet je in ieder geval meteen of ze het wat vinden of niet.

Op 28 september staat heel Tivoli Vredenburg weer in het teken van de Nacht van de Poëzie, waar in een boordevol programma tot diep in de nacht een keur aan dichters op mag treden in die indrukwekkende, enorm grote zaal van Tivoli. Onder hen behoorlijk wat oude bekenden van de Poëziepodcast, zoals Ellen Deckwitz, Nachoem Wijnberg, Tom Lanoye, Hagar Peeters en natuurlijk Asha Karami.

Maar er komen gelukkig ook dichters die ik nog niet te gast heb gehad, ruimschoots genoeg om een extra lange aflevering mee te vullen. Volgende maand dus live vanaf de Nacht van de Poëzie gesprekken met H.C. ten Berge, Gerda Blees, Joost Decorte, Babs Gons en Maud Vanhauwaert. U kunt erbij zijn op 28 september in Utrecht, en anders ontvangt u het hele pakket op 21 oktober via de gebruikelijke kanalen.