Op 16 november 1979 vierde Renate Rubinstein haar vijftigste verjaardag met een diner dat in kleine kring legendarisch werd. Aan tafel zaten groten uit het culturele leven, van Karel van het Reve via Peter Schat en Peter Vos tot Bram de Swaan en Huib Drion. Iedereen was er – op een avond die de geest ving van de schrijfster op haar hoogtepunt, van haar milieu en van het intellectuele leven van haar generatie.

Half november van dit jaar, 25 jaar na Rubinsteins dood, verschijnt van Hans Goedkoop een boekje over die avond, met als bron ruim twee uur bandopnamen van het tafelgesprek. Een tijdmachine die je een stoel aan tafel geeft en deel laat nemen aan de discussies. Over de columnistiek, het genre dat Rubinstein voor ons land had uitgevonden. Over het ‘persoonlijke, al te persoonlijke’ van het genre en wat dat teweegbrengt in een samenleving.

Hans Goedkoop, De Balie en de SLAA ensceneren een opvolger van dit diner. Schrijvers, intellectuelen en kunstenaars van nu zullen, net als op het feest in 1979, gezeten aan een tafel tussen de gangen van een diner door tafelredes uitspreken over thema’s uit Rubinsteins leven en werk.

Met o.a. Stephan Sanders, Ebru Umar, Margriet van der Linden, Chris van der Heijden, Lineke Rijxman, Erica Reijmerink en Max van Weezel.

De avond is onder leiding van Hans Goedkoop.

Renate Rubinstein schreef over eigen ervaringen, maar ondervond daar zoveel repercussies van dat ze leerde te fictionaliseren. Een blijvend dilemma voor wie over zichzelf schrijft. Waar laat je de werkelijkheid los en neemt de fictie het over? Tijdens De koningin van de column zal Margriet van der Linden  spreken over de fictie in de werkelijkheid.

Voor Renate Rubinstein was subjectief, persoonlijk schrijven een wapen tegen ideologieën en andere vormen van collectief wensdenken. Communisme, fascisme, feminisme waren de vijand. Hoe ligt dat voor columnisten nu, decennia na de val van de ideologieën? Tijdens De koningin van de column zal Stephan Sanders het hebben over of het columnisme nog een vijand heeft – of is het als isme zelf een vijand geworden die bestrijding verdient?

Renate Rubinstein schreef als eerste over vrouwenvragen, welbewust als antwoord op Freuds uitroep ‘Wat wil de vrouw?’ In haar geval leidde dat bijvoorbeeld tot een uitzonderlijk boek over verlaten worden door een man, Niets te verliezen en toch bang. Tijdens De koningin van de column zal Ebru Umar het hebben over de rol van vrouwelijke columnisten nu.

Renate Rubinstein schreef baanbrekend over Israëlisch-Arabische spanningen. Inmiddels wordt het Midden-Oosten beheerst door een andere strijd, uitdijend tot een islamitische burgeroorlog. Hadden Rubinstein en anderen die kunnen zien aankomen? Was de religieuze wereld van het Midden-Oosten toen zo anders, of had onze wereld er een blinde vlek voor? Hierover zal Max van Weezel spreken tijdens De koningin van de column.

De Tweede Wereldoorlog was in het leven en werk van Renate Rubinstein, dochter van een jood vermoord onder het nationaal socialisme, nooit ver weg. Na haar dood heeft de oorlog veel van zijn betekenis als morele ijkmaat verloren. Is er een nieuwe ijkmaat – en wat is er overgebleven van Renates kijk op de oorlog? Deze vragen zal Chris van der Heijden pogen te beantwoorden tijdens De koningin van de column.

Rubinstein schreef als een van de eersten over leven met een ziekte die je dood zal worden. De laatste jaren wordt het openbaar maken van je lijdensweg onder publieke personen steeds gangbaarder. Is dat eerlijk of pervers? Een vervulling voor de zieke of een last voor de toeschouwer? Tijdens De koningin van de column zal Erica Reijmerink dit thema bespreken.